Smartworxs heeft in opdracht van Kuijpers voor het project Alfarim te Delft het FD (Functioneel Design) uitgewerkt naar een DD (Detail Design) voor de gebouwautomatisering van een medisch cleanroom gebouw.

De samenwerking voor dit project tussen Kuijpers en Smartworxs zag er als volgt uit; we hebben één dag per week een overleg ingepland op het kantoor van Kuijpers in Leiden. Tijdens deze overleggen hebben we zaken afgestemd. Na deze overleggen heeft Robert Verwijs de uitwerking hiervan op het kantoor in Goes gerealiseerd.

Op deze manier was er niet te veel reistijd en hebben we het maximale uit onze samenwerking weten te bereiken.

Smartworxs heeft voor dit project de volgende documenten uitgewerkt in overleg en samenwerking met Kuijpers:

• Functielijsten
• Functionele omschrijving
• Codering principe schema’s
• Plattegrond tekeningen met plaatsing en codering opnemers en apparatuur
• Apparatuur selectie lijsten met documentatie
• Calculatie Gebouwautomatisering

Word jij de schakel tussen techniek en comfort?

Ben jij iemand die graag de controle heeft over het functioneren van een gebouw? Heb je oog voor detail én gevoel voor techniek? Dan zoeken wij jou!

Als Inbedrijfsteller Gebouwautomatisering ben jij verantwoordelijk voor het testen, inregelen en optimaliseren van de gebouwinstallaties bij onze klanten. Dankzij jou werkt alles precies zoals het moet — van verwarming en ventilatie tot slimme regeltechniek.

Na oplevering blijf je het project volgen via beheer op afstand. Daarnaast overleg je met de gebruiker of alles naar wens is en kijk je of de besturing van de installatie geoptimaliseerd kan worden en onderhoud je het gebouwbeheersysteem in samenwerking met de serviceafdeling.

GACS-verplichting voor kantoorgebouwen:
Heeft uw kantoorgebouw een verwarming- of airco-installatie vanaf 290 kW nominaal vermogen?

Dan moet u vanaf 1 januari 2026 verplicht beschikken over een gebouwautomatiserings- (GA) en controlesysteem (CS). We noemen dit kortweg de GACS-verplichting.

Voor wie geldt de GACS-verplichting?
Vanaf 1 januari 2026 is een Gebouwautomatisering & -Controle Systeem (GACS) verplicht als u een verwarmings- of airconditioningssysteem van 290 kW of meer heeft. Wordt het voorstel voor de EPBD IV  goedgekeurd, dan geldt deze verplichting zelfs al vanaf 70 kW. Een GACS is verplicht voor alle soorten utiliteitsgebouwen, inclusief:

• Kleine kantoorgebouwen van bedrijven en overheden
• Gemeentehuizen
• Fabrieken, magazijnen
• Hotels, restaurants en zwembaden
• Scholen en gymzalen
• Ziekenhuizen en zorginstellingen

De eigenaar van het pand is verantwoordelijk voor het organiseren van de GACS. Dat betekent voor sommige organisaties dat zij niet zelf een GACS hoeven te regelen, maar dat de beheerder/eigenaar van het bedrijfsverzamelgebouw of het vastgoedbedrijf waarbij u huurt dit moet doen. Is dit bij uw organisatie zo? Lees dan tóch vooral verder. Ook voor u als huurder is het goed om te weten wat er komt kijken bij het implementeren van een GACS.

Compliance-voordelen van een GACS
Als u eenmaal beschikt over een GACS dat aan alle eisen voldoet, eventueel al vóór de datum van 1 januari 2026, levert u dat op meerdere vlakken compliance-voordelen op:

• U voldoet aantoonbaar aan de eisen voor klimaatinstallaties vanuit de EPBD;
• Zodra u een GACS gebruikt, vervalt voor u de keuringsplicht voor verwarmings- en airconditioningsinstallaties vanuit de EPBD;
• Een GACS wordt gezien als een energiebeheer- en registratiesysteem (EBS), een onderdeel van de energiebesparingsplicht uit het Activiteitenbesluit milieubeheer;
• De data die uw GACS geeft over energieverbruik en energie-efficiëntie, kunt u gebruiken voor de rapportages en audits voor de EED en CSRD(de Europese Energie-Efficiency Richtlijn en de Corporate Sustainability Reporting Directive).

In 6 stappen naar een GACS
De ingangsdatum van 2026 klinkt wellicht nog best ver weg.
Welke acties moet uw organisatie nu al ondernemen om in 2026 een functionerend GACS te hebben dat aan alle eisen voldoet? De praktijk leert dat hetgeen er moet gebeuren (en de daarvoor benodigde tijd) verschilt per organisatie.

Wel willen we u erop wijzen dat het zeker geen overbodige luxe is om nu al aanstalten te maken. We bespreken hieronder de benodigde stappen in meer detail.

Stap 1: Voer een nulmeting uit
Heeft uw organisatie recent een nieuwbouwpand betrokken, dan bestaat de kans dat u ongemerkt al voldoet aan de GACS-verplichting. Om erachter te komen in hoeverre uw huidige gebouwbeheersysteem (GBS) en luchtbehandelingssysteem nu al aansluiten bij de GACS-eisen, kunt u een nulmeting laten uitvoeren. Hieruit blijkt welke automatiserings- of controlefuncties u nog moet laten inbouwen voor 2026.

Stap 2: Breng de energie-efficiëntie van het gebouw in kaart
Weet u eenmaal aan welke GACS-eisen u nog moet werken? Bekijk het geheel dan vanuit een wat breder perspectief. Hoe is het eigenlijk gesteld met de energie-efficiëntie van uw pand(en)? Denk bijvoorbeeld aan hoge plafonds, oude ramen, slecht geïsoleerde gevels of andere plekken waar warmte of kou kan ‘weglekken’. Is er al onderhoud of een verbouwing gepland om deze problemen aan te pakken?

Stap 3: Controleer prestaties en levensduur van klimaatinstallaties
Nadat u in kaart heeft gebracht hoe energie-efficiënt het gebouw zelf is, wordt het tijd om de prestaties en levensduur van de klimaat-installaties te onderzoeken. Hoe goed werken bijvoorbeeld de verwarming en airconditioning, en in hoeverre beschikken die over sensoren? Wanneer zijn grote installaties zoals de ketel aan vervanging toe? Is dat al dermate snel, dat het het overwegen waard is om éérst een en ander te vervangen – bijvoorbeeld door een systeem met sensoren, of een warmtepomp – en daar pas in een later stadium een GACS aan te koppelen?

Stap 4: Onderzoek de behoeften van medewerkers
Een GACS-implementatie lijkt misschien vooral een technische aangelegenheid, maar er is ook zeker een ‘zachte kant’. Het binnenklimaat (temperatuur, luchtkwaliteit, licht etc.) heeft namelijk invloed op de gesteldheid en productiviteit van uw medewerkers. Voordat u iets verandert aan klimaatinstallaties, is het dus interessant om te bekijken waar medewerkers behoefte aan hebben. Denk hierbij aan zaken als zelf de temperatuur van een ruimte kunnen bepalen, meer ventilatie, feller licht op bepaalde (werk) plekken of juist meer zonwering.

Stap 5: Neem een besluit
Zijn de GACS-nulmeting, informatie over de klimaat-prestaties van uw gebouw en de installaties én de gegevens over het thermisch comfort beschikbaar, dan heeft u alle benodigde data in handen om een weloverwogen besluit te nemen:

• Welke aanpassingen aan het gebouw zijn er nodig?
• Welke installaties moet u aanpassen of vervangen?
• Wat zijn in uw situatie belangrijke automatiserings-, analyse- en controlefuncties?

Stap 6: implementeer uw GACS
De laatste stap in het proces betreft het uitvoeren van alle bouwkundige en installatietechnische aanpassingen. Is dat gereed, dan volgt de implementatie van het GACS. Omdat dit systeem niet alleen software betreft, maar ook hardware, zullen er ruimtecontrollers, datapoints en gebouwautomatisering-panelen geplaatst moeten worden.

Denk ook aan de benodigde bedrading achter muren, plafonds of vloeren. Deze werkzaamheden kunt u eventueel uitbesteden aan een gespecialiseerd installatiebedrijf.

In opdracht van de Gemeente Goes heeft Smartworxs de brandweerkazerne aan de oranjeweg in Goes voorzien van een nieuw gebouwbeheersysteem.

De bestaande regeltechniek Priva HX had zijn levensduur bereikt en wordt ook niet meer ondersteund door Priva, deze is vervangen voor de nieuwe Priva Blue ID.

In twee dagen tijd heeft Smartworxs de oude HX regelaars uitgebouwd en de nieuwe Priva Blue ID regelaars ingebouwd. Vervolgens hebben we de installatie opnieuw getest en inbedrijf gesteld.

Naast het plaatsen van de nieuwe Priva Blue ID regelaars hebben we ook de Priva Cloudconnector geplaatst voor Priva Digital Services met het Essentials pakket.

Voordelen:

• Voor een veilige verbinding via de Cloud met het project;
• Met Building Operator navigeren door het gebouw, wijzigen setpoints, zowel live als historische data en alarmbeheer;
• Remote Commissioning voor het op afstand aan kunnen passen van de software
• Notification Center wordt direct op de hoogte gebracht van storingen en meldingen
• Historical Data Storage voor het trenden op lange termijn van verschillende sturingen en metingen

Met Priva Digital Services kan de beheerder van de brandweer van zijn smartphone, tablet of PC de installatie beheren. Zowel de gebruiker als Smartworxs kunnen deze installatie 24/7 bewaken en monitoren.

CSG Prins Maurits is een school voor iedere leerling, er is lesaanbod op ieder niveau. Om de lokalen duurzaam en klimaat technisch zo prettig mogelijk in te richten heeft DWT installatiegroep de opdracht gekregen om de regeltechniek en luchtbehandeling te verduurzamen.

Voor de aanpassing van de ventilatie en regeltechniek is een SUVIS aanvraag ingediend. De eisen waar aan de ventilatie moet voldoen komen overeen met een mix van Klasse B en C van het PVE Frisse Scholen d.w.z. 950 mᶟ/h en maximaal 1200 p.p.m. CO2 per lokaal. Daarnaast moet er een EBS aanwezig zijn om elk lokaal te kunnen monitoren en te regelen.

In opdracht van de DWT installatiegroep heeft Smartworxs CSG Prins Maurits voorzien van nieuwe regeltechniek zodat er wordt voldaan aan de bovenstaande eisen voor de komen jaren.

Het vervangen van de regeltechniek bij de CSG Prins Maurits in Middelharnis is in samenwerking met GBSO gedaan, de vijf oude regelkasten met Priva HX zijn vervangen voor nieuwe 5 regelkasten met Priva Blue ID.

Naast het vervangen van de regelkasten en Priva apparatuur wordt de school ook verduurzaamd met warmtepompen. Daarnaast is de huidige luchtbehandeling voor de 80 leslokalen voorzien van een Priva naregeling voor sturingen van de VAV boxen op CO2 regeling, zodat CSG Prins Maurits een optimaal leerklimaat heeft voor zijn leerlingen.

In het kader van verduurzaming zijn we momenteel in samenwerking met SolarEis Benelux een warmte koude centrale aan het bouwen bij Hollandiaplein in Goes.

We gaan daar verwarmen met ijs, het klinkt paradox, maar het werkt echt. Moeder natuur zit vol hernieuwbare energiebronnen die niet leiden tot CO2-uitstoot.

Het SolarEis systeem combineert voor verwarming en koeling op de meest economische manier de vijf natuurlijke energiebronnen: zon, lucht, aarde, water en ijs. Efficiënter en milieuvriendelijker kunnen warmte- en koelvoorzieningen niet zijn.

Wij als Smartworxs verzorgen voor Solareis Benelux BV de gebouwautomatisering van de warmte koude centrale met Priva building automation Nederland Blue ID regelaars, de montage is bijna gereed en over enkele weken starten we met de inbedrijfstelling.

Supergaaf om voor deze nieuwe techniek de automatisering te mogen verzorgen en bij de mogen dragen aan de verduurzaaming.

Zodra een nieuw project binnenkomt, ga jij aan de slag met het ontwerpen van de installatie: je stelt het topologieschema op en schrijft de regeltechnische omschrijving. Dit vormt het fundament voor een slimme en betrouwbare installatie.

Vervolgens start je met het programma van de software. Je programmeert de regeltechniek en ontwerpt de grafische bedieningsschermen die straks gebruikt worden om het gebouw slim te sturen.

Is de software af? Dan draag je deze over aan de inbedrijfsteller. Op afstand op de bouw ondersteun je de inbedrijfsteller daar waar nodig is.

Wanneer alles perfect draait, bespreek je het resultaat met de opdrachtgever. Je sluit af met een heldere instructie aan de gebruikers, zodat zij precies weten hoe ze het maximale uit hun installatie kunnen halen.

Maar daar stopt het niet.
Ook na oplevering blijf jij betrokken via beheer op afstand. Je houdt in de gaten of alles optimaal functioneert en stemt af met de eindgebruiker of er nog verbeteringen nodig zijn. Samen met de software engineer en onze serviceafdeling zorg jij voor een toekomstbestendig gebouwbeheersysteem.

Meer weten?
Een afspraak is snel gemaakt